«کسی حق ندارد در سازمان محیط زیست مجوز سازی کند. اگر آقای جلالوندی صدای من را می‌شنوند بدانند که نمی‌توانیم مجوز سازی کنیم و این را به گوش مسئولان بالادستی هم برسانند. اگر قرار است مجوز سازی در سازمان حفاظت از محیط زیست انجام گیرد، پس باید درِ آنجا را تخته کنید.» اینها بخشی از صحبت‌های سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس بود. کسیکه مخالف راه‌اندازی این پتروشیمی است و دیروز هم گفت که با صراحت این مسئله را پیگیری می‌کند و نمی‌گذارد این کار که باعث نابودی اقلیم منطقه می‌شود عملیاتی شود «

از پنج روز قبل که وزیر کشور کلنگ پتروشیمی مازندران در صحرای حسین‌آباد را بر زمین زد، تاکنون، واکنش‌ها بسیار بوده. پیگیری‌های نماینده بهشهر و با بهانه اشتغال‌زایی همچنان پابرجاست و در کنار آن فراکسیون محیط زیست مجلس هم وارد عمل شده و سمیه رفیعی، رئیس این فراکسیون روز گذشته با صراحت اعلام کرده که مقابل اجرایی شدن این طرح می‌ایستد چرا که طرح مجوزهای محیط زیستی ندارد. در این میان اما حمید جلالوندی، مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست در جدیدترین اظهار نظرها در این‌باره گفته 80 درصد طرح مورد ارزیابی محیط زیستی قرار گرفته اما هنوز مجوز کار صادر نشده است.

تلاش برای آغاز به کار پتروشیمی مازندران از دهه هشتاد شروع شد. آن زمان کار به خاطر وجود مصوبه دولت مبنی بر ممنوعیت استقرار صنایع شیمیایی در سه استان شمالی، دیگر پیگیری نشد، بعد از آن در بهمن سال ۸۷ دفتر شرکت پالایشگاه نفت مازندران در بهشهر افتتاح شد و سه سال بعد، در سال ۹۰ کلنگ احداث آن در حسین‌آباد به زمین زده شد، اما بنا به دلایل محیط زیستی همچنان با منع قانونی مواجه بود تا اینکه مکان‌یابی جدیدی صورت گرفت و در نهایت مورد موافقت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. آنطور که سال 91 علی‌محمد شاعری، معاون وقت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفته بود، پالایشگاه بهشهر در ۱۰ کیلومتری تالاب بین‌المللی میانکاله و ۱۰ کیلومتری شهر بهشهر جانمایی شد. او در توضیح بیشتر گفته بود مکان قبلی که برای احداث پالایشگاه در نظر گرفته بودند نزدیک به تالاب بین‌المللی میانکاله بوده و به علت بالا بودن آب زیرزمینی، نزدیکی به تالاب میانکاله و بافت مسکونی و احتمال ایجاد خطرات شدید ‌محیط زیستی به محیط زیست طبیعی، دریایی و انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با آن مخالفت کرده بود. در سال‌های بعد هم کش و قوس ادامه داشت تا در نهایت و آنطور که حمید جلالوندی، مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست دیروز و در گفت‌وگو با رادیو ایران گفته، در اسفند سال گذشته این پروژه برای ارزیابی محیط زیستی به دست سازمان حفاظت از محیط زیست رسیده و آنها در ماه‌های گذشته با برگزاری جلسات کارشناسی، 80 درصد کار را بررسی کرده‌اند «این پروژه پیوست محیط زیستی دارد اما داشتن این پیوست دال بر تایید سازمان نیست. در واقع این پیوست باید در کمیته ارزیابی بررسی شود و بعد از تایید این کمیته مجوز فعالیت صادر می‌شود.»
نکته دیگری که جلالوندی بر آن تاکید دارد، مجوزی است که هیات وزیران برای احداث این پتروشیمی در شمال کشور صادر کرده «با توجه به این مجوز، سازمان محیط زیست تنها می‌تواند پیامدها و آثار این پروژه را بررسی کند و برای کاهش اثرات آن ایده‌هایی بدهد.»
اما آنچه برای فعالان محیط زیست استان و آنها که نگران از بین رفتن میانکاله مهم بوده، این است که چطور بدون داشتن مجوز، کلنگ این کار زده شده و حالا جلالوندی می‌گوید «کلنگ‌زنی اشکالی ندارد چرا که بحث فنی کار تا 80 درصد بررسی شده و ضوابط اجرایی باقی مانده. اما به دلیل آنکه 20 درصد از ارزیابی مانده توقع داریم فعالیت دیگری انجام نگیرد. اما نمایندگان در سفرهای استانی و … پیگیر این ماجرا هستند و می‌گویند این کار مجوز دارد و مسئولان ارشد هم اعتماد می‌کنند و در نهایت شاهد این اتفاقات هستیم.»
به گفته جلالوندی، یک سند بالادستی در کشور وجود دارد که بر اساس آن صنایع شیمیایی در شمال کشور نباید ساخته شود. این مصوبه اما یک تبصره داشت و آن هم این بود که اگر دولت اجازه دهد ممکن است. پروژه پتروشیمی مازندران هم اولین بار به محیط زیست آمد، ما گفتیم که بر اساس سند بالادستی امکان ارائه مجوز نیست اما آنها به دولت مراجعه کردند و با گرفتن مجوز هیات وزیران خود را مستثنی کردند.
حر منصوری، فعال محیط زیست هم که در این برنامه با او صحبت شده، بار دیگر بر بی‌اهمیت جلوه دادن سازمان حفاظت از محیط زیست تاکید کرده و می‌گوید با وجود حضور علی سلاجقه‌، رئیس این سازمان در میانکاله، اما او از کلنگ‌زنی بی‌اطلاع بوده و حالا این اتفاق شروعی است برای ورود یکی از آلوده‌سازترین صنایع به نزدیکی تالاب بین‌المللی. «کسب‌و‌کارهای بسیار متعددی در منطقه وجود دارد که می‌شود آن را رونق داد اما دولت بدترین انتخاب را انجام داده. مرتع جنوب غربی میانکاله بسیار ارزشمند است و مردم بومی می‌خواهند دامداری سنتی ادامه داشته باشد و در این مقطع زمانی هیچکس راضی نیست هیچ صنعت غیربومی در منطقه بیاید. اعتماد ما سلب شده است. سال‌ها قبل در این منطقه نیروگاهی با رعایت ملاحظات محیط زیستی راه‌اندازی شد، اما الان روزانه هشت هزار تن مازوت مصرف می‌کند و دود آن به مردم می‌رسد. مردم در نتیجه بی‌اعتمادند. آن هم وقتی گفته می‌شود برای این پالایشگاه قرار است 75 هزار نفر به کار گرفته شوند. قطعا افراد غیربومی خواهند آمد چرا که استعداد و نیروی بومی منطقه در خدمت دامداری، آبزی‌پروری، کشاورزی و … است. با سرمایه‌گذاری کمتر و آموزش می‌شود کارهای دیگری ایجاد کرد اما هیچکس به این موارد فکر نمی‌کند.»
منصوری دو روز قبل هم در گفت‌و‌گویی با «پیام‌ما» بر این نکته تاکید کرده و گفته بود که اتفاقات روز جمعه، بیستم اسفندماه در صحرای حسین‌آباد، نشانه ضعف در مطالبه حق حاکمیت توسط رئیس سازمان حفاظت محیط زیست است.
برای اشتغال به فکر کار دیگری باشیم
«کسی حق ندارد در سازمان محیط زیست مجوز سازی کند. اگر آقای جلالوندی صدای من را می‌شنوند بدانند که نمی‌توانیم مجوز سازی کنیم و این را به گوش مسئولان بالادستی هم برسانند. اگر قرار است مجوز سازی در سازمان حفاظت از محیط زیست انجام گیرد، پس باید درِ آنجا را تخته کنید.» اینها بخشی از صحبت‌های سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس بود. کسیکه مخالف راه‌اندازی این پتروشیمی است و دیروز هم گفت که با صراحت این مسئله را پیگیری می‌کند و نمی‌گذارد این کار که باعث نابودی اقلیم منطقه می‌شود عملیاتی شود «ما در ایران اقلیم شکننده‌ای داریم و همین اندک بارش هم به برکت همین خطه سرسبز شمال است مرجعیت صدور مجوز برای طرحی از این دست، نه در دست وزارت جهاد کشاورزی است نه سایر دستگاه‌ها. سازمان حفاظت از محیط زیست باید وارد عمل شود و بدانیم مسائل محیط زیستی فرمایشی و آرزو محور نیستند و باید بر اساس نظرات کارشناسی شده عمل کرد. کارهای نمادین پدر این مملکت را در آورده است.»
او در نهایت به بخشی از صحبت‌های غلامرضا شریعتی، نماینده مردم بهشهر، نکا و گلوگاه هم انتقاد کرد. شریعتی، نماینده‌ای است که با جدیت پیگیر راه‌اندازی این پتروشیمی است و یکی از دلایل این اتفاق را بیکاری در منطقه می‌داند. او به خیل افرادی اشاره می‌کند که وقتی به حوزه انتخابیه‌اش می‌رود از او کار می‌خواهند و حالا راه‌اندازی پتروشیمی را تنها راه رفع معضل بیکاری در استان می‌داند. با این حال رفیعی به صحبت‌های او انتقاد کرده و می‌گوید برای منطقه‌ای که پتانسیل‌های مختلف دارد باید به دنبال راه‌های دیگری برای رفع معضل بیکاری بود «من نگرانی آقای شریعتی را می‌فهمم اما بیایید به جای راه‌اندازی چنین طرحی، سرمایه‌گذار را مجاب کنیم تا با همفکری کاری برای مردم انجام دهد که هم اقلیم نابود نشود و هم اینکه اشتغال ایجاد شود.»