Menu Close Menu
دکتر سلمان صفوی در یادداشتی به تحلیل صدای سلیم موذن زاده پرداخته است

سلیم موذن زاده اردبیلی صدای هنری مکتب ثقلین

سلیم موذن زاده اردبیلی صدای هنری مکتب ثقلین

مکتبی که نتواند فرهنگ خود را به سبک هنری ارایه کند پژمرده می‌شود و می‌میرد. به تعبیر بورکهارت هنرشناس سوییسی، آداب دینی هنر الهی است. هنر فرایندهای خلاقانه انسان ساختی است که عناصری نمادین را با تلفیق زیبایی شناسی و قوه خیال متعالی در جهت اثرگذاری بر عواطف، احساسات و ادراک و معرفت انسانی به کار می‌گیرد. اثر هنری هر هنرمندی انعکاس مرتبه وجودی اوست. شعر خوش فرم و با محتوایی که با صدای خوش و با آهنگِ زیباخوانده شده، تأثیرش از یک گفتار علمیِ منطقیِ، فلسفی و یا کلامی فقهی بیشتر است.

دکتر سید سلمان صفوی
رییس آکادمی مطالعات ایرانی لندن
 

مکتبی که نتواند فرهنگ خود را به سبک هنری ارایه کند پژمرده می‌شود و می‌میرد. به تعبیر بورکهارت هنرشناس سوییسی، آداب دینی هنر الهی است. هنر فرایندهای خلاقانه انسان ساختی است که عناصری نمادین را با تلفیق زیبایی شناسی و قوه خیال متعالی در جهت اثرگذاری بر عواطف، احساسات و ادراک و معرفت انسانی به کار می‌گیرد. اثر هنری هر هنرمندی انعکاس مرتبه وجودی اوست. شعر خوش فرم و با محتوایی که با صدای خوش و با آهنگِ زیباخوانده شده، تأثیرش از یک گفتار علمیِ منطقیِ، فلسفی و یا کلامی فقهی بیشتر است.

امروز در جنگ فرهنگی بسر میبریم لذا بیان هنری ارزشهای اسلامی از اهمیت والایی برخوردار است. «زبان فقهی برای گفت‌و‌گو و بیان حقایق و زیبایی‌های اسلام شاید چندان برای جوانان جذاب و اثرگذار نباشد اما هنر، زبان دل آدم است و زبانی مشترک میان آدمیان است که برای بیان مفاهیم اسلامی می تواند موثر باشد.» قرآن و ادعیه معصومین نیز هنر آسمانی هستند برای زمینیان. معجزه اسلام اثری هنری است در حالیکه معجزه پیامبران دیگر تحولات فیزیکی بود نظیر اژدها شدن عصای موی، شفای مریضان عیسی مسیح. اما خدا با هماورد طلبی سرودن آیه ای مانند آیات نوری قرآن و عجز کفار ، اعجاز قرآن را به عنوان سند حقانیت رسالت خاتم الانبیا اثبات کرد.

مرحوم سلیم موذن زاده هنرمند بزرگی است که با صدای خوش خود سالها منادی کلام الله مجید و معصومین علیهم السلام بالاخص حضرت سید العشاق امام حسین و قهرمان کربلا حضرت زینب کبرا سلام الله علیها بود. هنر کارساز و زیبا، هنری است که مکالمه‌ای دوجانبه با ذهن به وجود آورد، چالش‌های پویای ذهنی به وجود آورد و بازتاب‌های مثبت و نوری ایجاد کند. و این حالی است که برای مخاطب هنر سلیم رخ میدهد. هنر دینی سلیم منعکس کننده قلب منور او بود.

مداحی راستین دینی، معرفت‌افزائی و بیدار کردن عواطف پاک انسانی به سوی مفاهیم و ارزشهای متعالی الهی است. مداحی راستین دینی، تزریق حکمت و امید از طریق صدای خوش و شعر پر محتوا است. سلیم نماینده شاخص  مداحی راستین دینی است.

او ملاحت، زیر و بم آهنگ، ادای کلام و تحریرهای مناسب را با استادی در هنر ظریف مداحی و قرایت کلام الله مجید بکار گرفت. او موفق شد علاوه بر حفظ روش‌های قدیمی، سبک‌های جدیدی را با تکیه بر سنت سلف در نوحه‌خوانی و مداحی ابداع کند که بسیار شایسته تقدیر است، بخصوص در زمانی که مداحان وقت بسیاری از مجالس روضه را اشغال کرده اند و متاسفانه اشعار بی محتوایی را می خوانند و یا از سبک آهنگهای زیرزمینی و یا غربی استفاده میکنند.

اشعار مداحی او عموما از تحریف و تخفیف مقام عصمت و طهارت بدور بود و جنبه های عاطفی، حماسی و معرفتی را در هم آمیخته بود بر خلاف روش اکثر مداحان مشهور فعلی. او غم و اندوه و زاری ملودی های شعر فولکور ترکی و عاشیق‌های ترکی را برای بیان و تجلی مصیبت تراژدی کربلا استادانه بکار گرفت و زبان فارسی و ترکی را در هم آمیخت تا مظلومیت مکتب اهل بیت را به نسل معاصر منتقل کند. او همچون صفویه که از اردبیل برخاستند و حب اهل بیت را در سراسر ایران تثبیت کردند، توانست در سراسر ایران با صدای خوشش، حب به اهل بیت را مجددا از اردبیل همیشه قهرمان و دارالاسلام(آخرین دین الهی) و السلام(صلح) ترویج و تقویت کند و آتش زند در دلهای مشتاق معارف اهل بیت علیهم السلام.

هیچ وقت یادم نمی رود که در لندن بارها سمفونی زیبای «زینب زینب» سلیم را شنیدم و هق هق گریستم و نالیدم بر غربت معارف اهل بیت و راه سلیم اهل بیت، و هر بار تحت تاثیر این سمفونی عزمم جزمتر گشت تا مکتب اهل بیت را به زبان هنری، عقلی و معنوی به غربیها معرفی کنم.

من که غالبا با مداحان بخاطر صدای نخراشیده و نتراشیده، مطالب موهنشان میان خوشی ندارم و صدایشان را نمی شنوم اما صدای سلیم و آهنگران و کویتی پور، مرا و نسل دوره دفاع مقدس را به پرواز بسوی عالم دوست در می آورد.

صدای خوش در بیان مولودیها و مرثیه های اسلامی بسیار کار ساز است و سلیم موذن زاده بخوبی این ماموریت الهی را ایفا کرد.

سلیم موذن زاده اردبیلی از قاریهای مصری برتر است چون آنها فقط قرآن را خوانده اند اما او بدستور پیامبر در حدیث ثقلین «إِنِّی تَارِک فِیکمْ أَمْرَینِ إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا- کتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَهْلَ بَیتِی عِتْرَتِی أَیهَا النَّاسُ اسْمَعُوا وَ قَدْ بَلَّغْتُ إِنَّکمْ سَتَرِدُونَ عَلَی الْحَوْضَ فَأَسْأَلُکمْ عَمَّا فَعَلْتُمْ فِی الثَّقَلَینِ وَ الثَّقَلَانِ کتَابُ اللَّهِ جَلَّ ذِکرُهُ وَ أَهْلُ بَیتِی»، «من در میان شما دو چیز باقی می‌گذارم که اگر آنها را دستاویز قرار دهید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل بیتم هستند. ای مردم بشنوید! من به شما رساندم که شما در کنار حوض بر من وارد می‌شوید، پس من از شما درباره رفتارتان با این دو یادگار ارزشمند سؤال خواهم کرد، یعنی کتاب خدا و اهل بیتم.»

قرآن و عترت را قرین همدیگر دید و به هر دو خدمت کرد و خادم دستگاه الهی قرآن و اهل بیت شد. سلام بر سلیم سلام بر مردم قهرمان و محب اهل بیت اردبیل خاستگاه ایران مدرن.

صدای خوش سلیم مودن زاده و آثار هنری او میراث فرهنگی ایران بزرگ فرهنگی از قفقاز تا آسیای میانه است.

به عنوان یک ایران شناس توصیه میکنم هر ایران شناسی در شرق و غرب عالم، صدای سلیم را بشنود تا بتواند هنر و معنویت دینی  ایرانیان را تجربه کند.

اشتراک گذاری
ثبت دیدگـاه
Captcha
دیدگاه های کاربران