سمیه محمدی علاف/ کارشناس شهرسازی

محلات تاریخی واجد ویژگی­های ارزشمند و منحصربه­فردی هستند که آنها را از سایر بافت­های شهری متمایز می­سازد درعین حال این محلات برای رفع نیازهای ساکنان خود ناچار به پذیرش تغییراتی هستند که سرعت آن باید متناسب با طرح نیازهای شهروندان در آن جامعه داشته باشد. بدیهی است محیطی که نتواند خود را با نیازهای شهروندان تطبیق دهد، به تدریج وارد فرایندی شده که فرسودگی را به همراه خواهد داشت. یکی از سیاست­های نوین در توسعه شهری به طور عام و در بازآفرینی بافت­های نابسامان شهری به طور خاص، به کارگیری اقدامات و پروژه­های محرک توسعه با هدف تسریع و تسهیل فرایند تحول در این بافت­ها با بهره­گیری از مشارکت و توان اجتماعی ساکنان و استفاده از ظرفیت­های محلی می­باشد. محرک توسعه در پی بازسازی مداوم بافت شهر بصورت تدریجی است، به همین دلیل محرک تنها یک محصول نهایی منفرد نیست، بلکه عنصری است که در ارتباط با بافت شکل گرفته و آن را وادار و هدایت به سمت توسعه­های بعدی می­نماید. در واقع پروژه­های محرک تلاش می­کند تجدید ساختار مجدد را انجام دهد.

بافت تاریخی اردبیل علی­رغم موقعیت مناسب و دارا بودن محلات مهم شهر؛ ششگانه اردبیل، با توجه به تحولات و رشد سریع شهرنشینی از لحاظ ساختارهای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست­محیطی نتوانسته خود را با این تحولات وفق دهد. سیاست­های نامناسب، بی­توجهی و نبود طرح­های متناسب برای احیا و باززنده­سازی، باعث افول و فرسودگی آن شده است این امر سبب کاهش تدریجی جمعیت و فرسودگی کالبدی، و غیره شده است. در این راستا پروژه­های محرک توسعه شود می­تواند علاوه بر ترغیب ساکنان بافت­ تاریخی، ساکنان بافت­های مجاور را نیز ترغیب به نوسازی کند. باززنده­سازی بافت تاریخی می­تواند باعث افزایش سطح کمی و کیفی معیارهای کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی باشد و منجر به پویاتر شدن این بافت شود.

به منظور باززنده­سازی و پویاتر کردن این بافت از طریق محرک توسعه شهری، پیشنهادات زیر ارائه می­شود:

• در نظر گرفتن کاربری­ها و نقش افراد ذی­نفع و ذی­نفوذ در این بافت که می­توانند عامل محرک توسعه باشند.
•  مرمت مراکز تاریخی و فرهنگی به منظور ارتقاء سطح کیفیت این بافت.
• ایجاد شرایط مناسب و دادن تسهیلات به منظور مرمت و نوساز کردن به ساکنین بافت
• ارائه ضوابط تشویقی برای مشارکت در طرح­های باززنده­سازی این بافت
• استفاده مناسب از زمین­های بایر و بناهای مخروبه و جایگزینی با کاربری محرک.
• توسعه فضاهای گردشگری و فرهنگی و تفریحی.
   

  /در بازنشر این نوشتار از سی روز آنلاین امانت دار باشیم/