Menu Close Menu
یادداشت

فلسفه روز اردبیل به روایت اسناد تاریخی

فلسفه روز اردبیل به روایت اسناد تاریخی

در ارتباط با ۴ مرداد سالروز تاجگذاری شاه اسماعیل صفوی باید گفت که این موضوع با استفاده از اسناد تاریخی موجود در این زمینه و بعد از مکاتبه های فراوان با مرکز تقویم موسسه ژیوفیزیک دانشگاه تهران و از طریق محاسبات انجام شده در اسنادی که به تقویم میلادی، شمسی و قمری نگاشته شده بودند به دست آمده و موضوعی قابل استناد است و این موضوع نه یک تصمیم فردی بلکه خرد جمعی و با پشتوانه تاریخی و فرهنگی انجام گرفته است.

مسعود لاهوت
در اوایل قرن دهم هجری قمری جغرافیای سیاسی ایران در شکننده ترین وضعیت تاریخی خود قرار داشت. در این زمان جوانی ۱۳ ساله به نام اسماعیل صفوی به کمک گروهی جان نثار شیعی مذهب به نام قزلباش پس از مراجعت به اردبیل و پیوستن ارادتمندانی از خلخال، طارم، طالش، اردبیل، آناتولی و ماورای ارس توانست ضمن شکست دادن سرکرده آق قویونلوها در تبریز بر اریکه قدرت تکیه زند و پس از ۹ قرن هویت ملی ایران را تکوینی دوباره بخشد و در عرض ۱۰ سال تقریبا تمام سرزمین های ایرانی را به سرحد دوره ساسانیان برساند.

 سند این ادعا در اکثر متون تاریخی معتبر و محققان معاصر و صفوی شناس ایرانی و خارجی از جمله در کتاب های تشکیل دولت ملی در ایران-والتر هینتس، در باب صفویان-راجر سیوری، زندگانی شاه عباس-نصرالله فلسفی، اردبیل در دوره شاه طهماسب-مورتن و ایران در سده میانی-مورگان و دیگر متون معتبر به اثبات رسیده است و این اسناد جزء منابع معتبر و کاملا علمی است که جزء منابع دست اول کتب دانشگاهی رشته های مرتبط با این موضوع است.

نکته دیگر اینکه حتی مورخین منتقد دولت صفویه نیز در نگاشته های علمی خود بر این موضوع صحه گذاشته اند که دولت صفویه با ایجاد وحدت کشور ایران را یکپارچه کرد اما در این بین کسانی با دید کاملا غیرکارشناسی و مغرضانه برخی ادعاهای واهی را مطرح می کنند که بحث بر سر این موضوع در رسانه ها و نه در مجامع علمی خود گواهی بر ریشه روانشناختی نویسنده آن دارد.

تمامی منابع معتبر تاریخی در ارتباط با زادگاه بنیانگذار سلسله صفوی که شهر اردبیل می باشد، اتفاق نظر دارند و دوران رشد و بلوغ و تربیت شاه اسماعیل در این شهر رخ داده است اما بررسی این موضوع که چرا تاج گذاری شاه اسماعیل صفوی و اعلام حکومت در تبریز انجام گرفته نیازمند اشرافیت کافی به بحث تاریخ و مقتضیات آن زمان دارد.

تبریز در آن زمان به عنوان پایتخت آق قویونلوها، اتابکی ها، ایلخانان و جلایری ها از سابقه چند صد ساله مرکزیت سیاسی برخوردار بود بنابراین شکست آق قویونلوها در تبریز و اعلام حکومت صفوی در این شهر موضوعی اجتناب ناپذیر بود که نشان دهنده درایت و سیاست شاه اسماعیل بوده است.

اما دلیل بعدی برای اثبات اهمیت هفته استان اردبیل ثبت اثر منحصر به فرد مجموعه مذهبی شیخ صفی الدین اردبیلی در فهرست آثار جهانی در روز نهم مرداد ماه سال ۱۳۸۹ است که باعث چند برابر شدن اهمیت توجه به برنامه های این هفته به عنوان هفته اردبیل است.

و اما در ارتباط با ۴ مرداد سالروز تاجگذاری شاه اسماعیل صفوی باید گفت که این موضوع با استفاده از اسناد تاریخی موجود در این زمینه و بعد از مکاتبه های فراوان با مرکز تقویم موسسه ژیوفیزیک دانشگاه تهران و از طریق محاسبات انجام شده در اسنادی که به تقویم میلادی، شمسی و قمری نگاشته شده بودند به دست آمده و موضوعی قابل استناد است و این موضوع نه یک تصمیم فردی بلکه خرد جمعی و با پشتوانه تاریخی و فرهنگی انجام گرفته است.

نکته ای که در آخر باید عنوان کرد این است که بزرگداشت هفته استان اردبیل تنها بزرگداشت سلسله صفوی و شاه اسماعیل نیست بلکه پاسداشت همت و غیرت یکی ایرانی است که زیرکانه و با درایت توانست در دوره ای که هرج و مرج کل عالم را فراگرفته بود استقلال و تمامیت ارضی را به ایرانی ها هدیه کند و با احیا تشیع و رسمیت آن به این مذهب قدرتی دوباره بخشد و این دستاوردی قابل ستایش برای تمام ایرانی های آزاده و با غیرت قلمداد می شود.
 

/در بازنشر این نوشتار از سی روز آنلاین امانتدار منبع انتشارباشیم/ 

 

اشتراک گذاری
ثبت دیدگـاه
Captcha
دیدگاه های کاربران