شهردار اردبیل با بیان اینکه باید در اردبیل تولید، نگهداری و جمـع‌آوری و دفـن زبـاله بـه درستی مدیریت شود گفت: ما در قالب طرح پاکبان در ایام محرم سعی داریم تا همراه با مردم نسبت به جمع آوری به موقع زباله اقدام کرده و با همکاری شهرداری نسبت به دفن این پسماندها اقدامی سریع و به موقع انجام شود تا در مسیرهای عزاداری به ویژه میهمانان و گردشگرانی که حاضر می شوند اقدامی مناسب انجام شود.

ایرج عزیزی/ سی روز آنلاین:
ماه محرم در کنار عزاداری و مراسم‌های سنتی و همه خصوصيات معنوی خاص خودش، از نظر تغيير ظاهر شهر هم در اذهان مورد توجه است. با آمدن ماه محرم فقط پرچم‌ها و پارچه‌های سياه ظاهر شهر را عوض نمی‌کنند. ظروف يک بار مصرف رها شده در خيابانهای شهر يکي از معمولترين تصاويريست که با فکر کردن به ظاهر شهر در ماه محرم به ذهن خطور می‌کند. يکي از ملزوم‌ترين فرهنگ‌سازی‌ها براي همکاری با کارگران تنظيف شهرداری و البته خدماتی که شهرداری‌ها بايد ارائه دهند در همين زمينه، يعنی نظافت شهری در ايام ماه محرم است.
پاکيزگی نشانه‌ ايمان و رعايت آن برای مسلمانان واجب است و مردم بايد در برگزاري مراسم‌ها، ضمن تکريم مقام شامخ بزرگان دين، زيبايی چهره‌ شهر را حفظ کنند که اين مورد متاسفانه در شهر معمولا رعايت نمی‌شود. اين مشکل در روزهای عزاداری به ‌ويژه از شب‌های پنجم محرم تا نيمه ماه بيشتر به چشم می‌آيد. 
چنانچه شهر در روزهای منتهــی به تاسـوعا و عاشورا و روزهـای پس ‌از آن با حجم انبوهی از ظروف يک‌بار مصرف و زباله مواجه است. بر همين اساس سالانه روزهاي اوج عزاداری سيد و سالار شهيدان روزهای سخت و مشقت‌بار کارگران شهرداريی برای نظافت شهر است درحالی‌ که عزادار واقعي امام حسين(ع) هرگز موجب مشقت و دردسر همشهريان خود را فراهم نمی‌کند.
اقامـه عـزای حسينی بعد از انجام واجبات و ترک محرمات، برترين اعمال است کــه در سخنان بزرگان دين بسيار مورد تأکيد قــرار گــرفته و در اين ميان عزاداران بهتر است از هر لحاظ عزای حسينی را با خلق ‌و خوی اسلامی عجين کنند. رعايت نظافت و پرهيز از آلوده کردن شهر به هنگام استفاده از نذری و رعايت حال رفتگران می‌توانـد در کنار برگزاری باشکوه عزای حسينی، فضای معنوی بيشتری را به مراسم بخشيده و شأن مراسم را حفظ کند.
امسال نیزیک پویش مردمی برای جلب مشارکت اجتماعی در خصوص ظروف یکبار مصرف پرکاربرد در قالب احسـان و نذورات برای تنظیف عمومی شهـرها شـکل گرفتـه است و شهـروندان در اين راستا می‌تواننـد با حفـظ نظافت و زيبـايی شهر، شهرداری کاستن از بار اضافـی ظروف یکبار مصرف نذورات همراهی داشته باشند.
افرادی که در ايـام محرم و صفر اقدام به توزيع نذری در مساجـد و تکيــه‌ها می‌کنند، بهتر است براي حفظ نظافت و جلوگيری از نازيبا شدن محیط  تدابيري بيانديشند و بعد از ادای نذورات خود کارگران تنظيف شهــری را با انبـار زباله روبرو نکنند. برای مثال تعدادی پاکت و سطل زباله در مقابل اين مکان‌ها قرار دهند تا شهروندان پس از پذيرايی، ظروف خالی خود را در پاکت‌های زباله بريزند. و البته خود مردم نيز در راستای حفظ نظافت شهری در اين ايام بايد همکاری لازم را داشته باشند.

در سال گذشته سـوگواران حسينی و همشهريان به نحوی مراسم عزای محرم را برپا داشتند که شهر از لحاظ نظافت و پاکيزگی سرآمد شهرهای ايران باشد. امسال هم به همت شهـرداری اردبیل و انجمن دیده‌بان طبیعت اردبیل طـرح پاکبـان محـرم با رويکرد فرهنگســازی بــرای چهـارمیـن سال متـوالی اجـرا می شود.

 نه به ظروف پلاستيکی
ظروف پلاستيـکی تا 300 سال در طبيعت می‌مانند و تجزيه نمی‌شوند. از طرفی استفاده از اين ظروف با مواد غذايی گرم سرطان زا بوده و برای سلامتی مضر است. در عين حال طی سال‌های‌ اخير مواد پلاستيکی با ورود گسترده به زندگی مردم جای خود را در توزيع نذورات ماه محرم نيز باز کرده‌اند. در حالی که در گذشته نه چندان دور ظروف مخصوصی برای اين دست برنامه‌های معمول ماه محرم هر سال مورد استفاده قرار می‌گرفت. سال گذشته شهرداری اردبيل با ابتکار انجمن دیده‌بان طبیعت اردبیل در روزهای تاسوعا و عاشورا ظروف گياهی به ايستگاه‌های صلواتی سطح شهر هديه داد. هر چند در روزهای اخير اخباری مبنی بر ورود مواد پلاستيکی قابل بازيافت به کشور منتشر شد. با اين حال حرکت شهرداری با توجه به حضور انبوه مردم در سطح در شهر در تعطيلات روزهاي پايان دهه نخست محرم به نوع  توانست توجه افکار عمومی را نسبت به ضروروت بازنگری در مصرف بی‌رويه پلاستيک جلب کند.
آب همواره در ميان مردم ايران به جهت وضعيت اقليمی آن عنوان مايه حيات مطرح بوده است. با اين وجود به دنبال واقعه عاشورا ارزش آب نزد ايرانيان تا حد يک ماده ارزشمند از حيث معنوی ارتقا يافت. ابا عبدالله الحسين (ع) و يارانش با لبهاي تشنه در دشت کربلا به شهادت رسيدند. بدين جهت تمرکز دادن افکار عمومی به اين مسله در شرايطی که کشور با بحران بی‌آبی مواجه است مي‌تواند موجب آگاهی مردم در زمينه استفاده بهينه از آن شود. همچنين ظرفيت‌های شگرف ماه محرم در اردبيل که از آن به عنوان پايتخت حسينيت ياد می‌شود می‌تواند در سوق دادن به سمت و سوی آگاهی بخشی محيط زيستی موثر باشد. بدين جهت امسال عزاداران حسيني در سطح شهر اردبيل به پيام‌هايی برخوردند که با تلفيق ماه محرم و مقوله محيط زيست سعی در فرهنگ‌سازی محيط زيستی در ميان مردم را داشت.

پاکبانان محرم
سال گذشته، در این طرح که برای سومین سال متوالی در اردبیل و در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی در مرکز شهر برگزار شد، بیش از از  400 نفر از فعالان محیط زیست و علاقمندان به طبیعت در قالب تشکل های مردم نهاد و انجمن دیدبان طبیعت گردهم آمدند تا نسبت به پاکسازی و نظافت عمومی شهر و مسیرهای عزاداری امام حسین(ع) اقدام کنند.
به گفته انجمن دیـدبان طبیـعت اردبیـل برای سومین سال متوالی بودکه طرح پاکبانان محرم در اردبیل اجرا شد و توانست به یک جریان فراگیری تبدیل شود که از همه گروه های جامعه، پزشکان، مهندسان، بازاریان، جوانان و اقشار مختلف در این طرح حضور پیدا می‌کنند، تا نسبت به آراستگی و پاکیزگی شهرشان به ویژه در ایام عزاداری حسینی کمک کنند.
شهردار اردبیل با بیان اینکه باید در اردبیل تولید، نگهداری و جمـع‌آوری و دفـن زبـاله بـه درستی مدیریت شود گفت: ما در قالب طرح پاکبان در ایام محرم سعی داریم تا همراه با مردم نسبت به جمع آوری به موقع زباله اقدام کرده و با همکاری شهرداری نسبت به دفن این پسماندها اقدامی سریع و به موقع انجام شود تا در مسیرهای عزاداری به ویژه میهمانان و گردشگرانی که حاضر می شوند اقدامی مناسب انجام شود.
مراسم نمادین طرح پاکبانان محرم امسال نیز با مشارکت فعالین در مسیرهای عزاداری اجرا می‌شود و در قالب این طرح تشکل های مردم نهاد از اقشار مختلف سعی دارند در روز تاسوعا و عاشورا نسبت به جمع آوری زباله و ظروف یکبار مصرف اقدام کرده و نسبت به آراستگی شهر اقدامی عملی را انجام دهند.
طرح پاکبان محرم، امسال وارد چهارمین سال اجرای خود می‌شود. طرحی که  در سه سال گذشته دستاوردهای خوبی در حوزه تنظیف شهری در ایام عزاداری محرم در اردبیل داشته است. تاثیرگذاری این طرح در شکل‌دهی فرهنگ مشارکتی شهروندان برای حفظ تنطیف شهـری دستــاورد خوب و ارزشمندی است که پاکبان های محرم به آن دست یافته اند.
 طرح پاکبان به نوعی برگرفته از یک سنت قدیمی در اردبیل است که در آن عصر روز تاسوعا، آخرین دسته عزاداری اقدام به تنظیف و رفت و روب مسیر اصلی عزاداری می کرد. طرحی که شاید خیلی از فعالان  اجتماعی در اردبیل بارها در پی احیای این سنت قدیمی بودند، اما پاکبان محرم نیاز به یک پشتوانه و ضمانت اجرایی داشت. شهرداری متولی اصلی در حوزه تنظیف شهری است و به نوعی فعالان اجتماعی و محیط زیست اردبیل در اجرای این طرح نیازمند نگاهی همسو در بدنه شهرداری اردبیل بودند. این امر سه سال پیش توسط نهادهای مردمی با حمایت شهرداری اردبیل شکل گرفت.
 در خصوص تاثیـرگذاری پاکبـان‌ها در ارتقای فرهنگ شهروندان در خصوص حفظ نظافت فضای عمومی شهر در مسیر عبور دسته جات عزاداری، آمار رسمی‌ای منتشر نشده است، اما نگاهی به حجم میزان جمع آوری و انباشت زباله ها در ایستگاه‌های پاکبان‌ها و همچنین خودروهای حمل زباله به خوبی نشان می دهد که این طرح در سه سال گذشته تاثیرگذاری مثبت خود را نشان داده است.
 تقویت چنین طرح ها و موارد مشابه با آن از سوی شهرداری اردبیل می تواند به مشارکت هر چه بیشتر شهروندان در اداره شهر منجر شود. این دقیقا در راستای همان اهدافی است که شهرداری از آن سخن می‌گوید و این مهم را توانسته در قالب  مشارکت‌های اجتماعی شهروندان شکل دهد و این نشان می‌دهد  که شهر انسان محور در دیدگاه او چه جایگاه ممتازی دارد.

 طرحی برای آينده
اردبيل شهری است که محرم‌های با شکوهش از آن پايتخت حسينيت ساخته است. بهره گيری از اين ظرفيت برای فرهنگ سازی در ميان مردم بدون شک يک ايده آگاهانه است. طرحی که اجرای درست آن در بلند مدت خواهد توانست تاثيری عميق در سبک زندگي مردم اردبيل از خود بر جای بگذارد. اردبيل پس از تشکيل اتاق فکر محيط زيستی استان و پس از آن آغاز طرح پاکسازی روستايی، همچنين حضور فعالان محيط زيست کشور در مراسم پاکسازی جنگل فندقلو در با اين طرح در حال تجربه يک سال خوب محيط زيستی است. اميد اينکه با اجرای درست طرح‌های پيش رو در زمان بندي مناسب مجموع رويکردهای محيط زيستی امسال به عنوان الگويی براي سال‌های آينده در اختيار علاقه مندان به محيط زيست باشد.